از مطالعه کتاب بسیار لذت بردم و مطالعه آن را به همه جوانان خصوصا در رشته های مهندسی مؤکداً توصیه می کنم. از سیر صعودی این نویسنده بسیار بیش تر از خود کتاب لذت می برم البته منظورم دقیقا آن نیست که هر کتاب از ما قبل خود بهتر و صحیح تر است بلکه خود نویسنده در یک سیر صعودی از رشد و ژرف نگری است و این که درجا نمی زند و پافشاری بیهوده به برخی نقایص خود در نوشته های پیشین نمی کند بسیار ارزنده و قابل ستایش است. در این کتاب نگاه نویسنده به فرهنگ نفتی حاکم بر جامعه نگاه قابل ستایشی است اما ...

اما نقد های کوتاهی نیز بر آن وارد است. نویسنده عدم ورود مردم در اقتصاد را ناشی از غلبه فرهنگ نفتی بر ذهن و اندیشه ی مردمان این سرزمین می بیند غافل از آن که حتی اگر این را بپذیریم - که نمی پذیریم - باز در هر جامعه ای هستند سنت شکنان و روشن فکرانی که زنجیر های آویخته از پای اندیشه جامعه ی خود را حداقل برای خودشان در هم می شکنند و کم نیستند مخترعان، مبتکران، مدیران اقتصادی و ... که میل خروج از این دور باطل دارند، لیکن آن چیزی که قدرت عصیان از ایشان می گیرد باز همین غول دولتی است که حتی سازمان گسترده و قدرتمندی چون آستان قدس رضوی نیز در مچ انداختن با آن مغلوبه است و ترجیح به تعامل با دولت می کند نه حتی رقابت با آن و تازه این کجا و انتظار عصیان از بخش خصوصی کجا! اشتباه نگارنده در آن است که تمام سیستم مدیریتی را فشل و امید به احیای اقتصاد و فرهنگ و ... از خارج از آن را دارد غافل از آن که اگر بنا به میدان دادن به مردم - که در ادبیات سیاسی بهترین واژه برای آن همان عدالت می باشد. - باشد باز طلیعه آن از درون خود دولت باید بجوشد و خود دولت باید دست خود را از انحصارات گسترده خویش جمع کند. شاید کمی غیر منطقی به نظر برسد یا همان مثل معروف برای خواننده تداعی گردد که هیچ کاردی دسته خویش را نمی برد اما اگر نیک بنگریم: اولا به هر روی در کشور ما همه چیز از اقتصاد و فرهنگ و سیاست دولتی شده است و اکنون رقابت با این سیستم دولتی قدرتمند غیرممکن به نظر می رسد، مگر به تغییر اصل نظام با انقلاب و کودتا که آن هم به دلایل دیگر که مجال ذکر آن ها نیست امکان وقوع ندارد. ثانیا انتظارِ حاتم بخشیِ انحصارات دولتی به مردم از سوی خود دولت، شاید در نظاماتی که مبتنی بر اصالت سود و اصالت نفس بنیان گرفته اند منطقی به نظر نرسد اما در نظامی که بر مبنای اسلام ناب بنیان گرفته نه تنها شدنی است بل سرنوشت محتوم آن است و این تنها نیاز به دولت اسلامی دارد؛ دولتی که متشکل از مدیران اسلامی است و این مدیران متربّیان نظام آموزشی اسلامی در کشور اند و این دیر یا زود محقق خواهد شد. نکته ای که توجه به آن بسیار ضروری است این که انحصار گسترده دولت بر جمیع ارکان کشور اگرچه نه اقتضای حکومت اسلامی بود و نه خواست امام امت، اما در دوره ای که به سرعت می رفت تا کشور با میل به لیبرالیسم اقتصادی در تمام ارکان خود بر ماهیت اسلامی اش عصیان کند و این حتی در بسیاری کشور های چپ با مدل مخصوص خودشان رخ نمود، دولتی شدن اقتصاد در دوره نخست وزیری میرحسین موسوی و فرهنگ در دوره ریاست جمهوری آیت الله هاشمی –باز هم تکرار می کنم که بر خلاف اقتضای حکومت اسلامی و خواست امام امت – رحمتی بود برای کشور تا اکنون با نگاه به ضعف ها و نقایص گسترده لیبرالیسم اقتصادی از غلتیدن در این دره هولناک مصون باشیم و حال با نگاه کامل تر و دقیق تری به سراغ تمدن سازی اسلامی برویم. 

کتاب نفحات نفت را مدت ها بود نخوانده بودم؛ ولی همان موقع که این کتاب را خواندم، تاثیری اساسی بر فهم من از «ساختار دولت» گذاشت؛ که البته با دانایی هایی که بعدا به من اضافه شد گره خورد و کامل تر شد. این بار می خواهم با نقل از این کتاب چند چشمه از شیرین کاری های «ساختار دولت» را بگویم. البته مشخص است که منظور از «ساختار دولت»، فارغ از این است که چه کسی بر سر آن باشد؛ یعنی اصلا خود «ساختار دولت» اموری را بر «دولت مردان» تحمیل می کند که از آن برای «هاشمی» و «خاتمی» و «احمدی نژاد» گریزی نیست. ممکن است کسی چند درصد بهتر یا چند درصد بدتر عمل کند اما اول و آخر همه به همان راهی می روند که «ساختار» آنان را می برد. توضیح:

قانون، دست کارآفرین ایرانی را سال هاست که از پشت بسته است. فهم ظریفی از قانون نداشته ایم و نفهمیده ایم که قانون برای تسهیل کار است...

...

نمی دانم رضا امیرخانی از این که دارم از کتابش استفاده انتخاباتی می کنم چه احساسی پیدا می کند! اما مطمئنم او هم به اندازه من و حتی بیشتر آرزو دارد روزی این دو لت (یا بلکه سه لت!) درست شود. دور کنونی عملکرد دولت در کشور ما باطل است. می بینیم که همه کاندیدا ها از مشکلات و راه حل هایی می گویند که سال هاست همه می دانندشان، اما چرا در طول این همه دولت عوض شدن ها کسی این مشکلات را حل نمی کند، یا حتی قدمی کوچک برای حل این مشکلات بر نمی دارد؟ به خاطر «ساختار دولتی». رئیس جمهور بعدی حتی اگر «سازنده تر» از هاشمی، «توسعه سیاسی تر!» از خاتمی و «مهر ورزتر» از احمدی نژاد باشد مملکت را از این سه نفر پیش تر نخواهد برد.

در حالی که آدم‌ها هرچقدر هم متفاوت، باز هم نقاط مشترکی دارند که بشود با هم کنار بیایند. یا اگر این حرف را تساهل و تسامح فرض شود لااقل کسی که ۸ سال یا کمتر یا بیشتر توی یک کار بوده باشد یک‌سری تجربیات دارد که سرمایه‌ی ملی محسوب می‌شود. که باید از این سرمایه استفاده کرد. یا ممکن است فردی در خصوص نظرش با نظرِ سیاسی با پیروزِ انتخابات متفاوت باشد اما درباره مثلاً صنعت، تجارت یا آموزش و پرورش یا فرهنگ متخصصی باشد که باید از او استفاده کرد.

در کشور ما اما از فردای انتخابات، رئیس‌جمهورِ جدید شروع می‌کند به تغییر در مسئولیت‌ها و این تغییر تا هُم‌فیها خالدونِ‌ آبدارخانه‌ی اداره‌ی آموزش و پرورش فلان روستای فلان شهرستان هم می‌رسد. و این؛ درست نیست. و این، همان چیزی است که باعث می‌شود برای جلوگیری از چنین تحقیری افراد بحثِ انتخابات را مرگ و زندگی بدانند.  چون احزاب و گرو‌ه‌ها در ایران چیزی از خودشان که ندارند هرچه دارند از دولت است. از نفت. و با جدا شدن از نفت خرجِ دفتر و دستک‌شان هم درنمی‌آید و باید دستِ کم ۴ سالِ‌ تمام تحقیر را تحمل کنند.

این‌روزها اگر فرصت داشتید دوباره نگاهی به نفحاتِ‌نفتِ امیرخانی بیندازید.

یادش بخیر نفحات نفت را که می گوید : " مدیریت کوچولوی تو توان کنترل سیستم بزرگ  تر را ندارد "

 ولی نفحات نفت جان عزیز ... و سین.کاف  بی خرد ...  حواست به فرآیند تکامل هم باشد .... 

به این که گاهی با گذشت زمان ... لغات تکامل می یابند و کوچک و بزرگ معنیشان عوض می شود ... 

حتی مدیر ملت هم یک معنی دیگر می دهد ....  به این می گویند فرآیند تکامل !!!

رضا امیرخانی می‌گفت:

من در شهری در فلوریدا ۳ ساعت بیکار بودم و روز یکشنبه بود. 

رفتم کلیسای بزرگ شهر، وارد شدم. دیدم اتفاقا روز صلح است. کشیشی که بالا رفت بسیار انسان موجهی بود و یک سخنرانی خیلی محکم و درست و خطابه گونه ارائه داد و مستقیم از انجیل و از تورات نقل می‌کرد و جلسه رو به پایان بود كه این کشیش مؤدب، موقّر و متین ناگهان از بالا شروع کرد بچه‌های کوچکِ خانواده‌ها را یکی یکی و به اسم صدا ‌زدن و این نشان می‌داد که خانواده‌ها را می‌شناسد. ۱۰-۱۲ نفر از آن‌ها را بالا برد. 

بعد آن کشیش موقر از جیب بزرگ قبایش -که مثلِ جیبِ آقایان روحانیِ خودمان بود!- یک گلوله کاموا در آورد و نخ را به بچه اولی داد و کشید و به دست بچه‌ها داد و از بالا پایین آمد و شروع به دویدن کرد. 

این کشیش بین ردیف‌ها و نیمکت‌های چوبیِ کلیسا می‌دوید و بچه‌ها هم به دنبال‌ش. شبیه یک قطار. گاهی به بچه‌هایی هم که نشسته بودند می‌گفت بلند شو و این را بگیر. همه این نخ را می‌گرفتند و پشتِ کشیش می‌دویدند. تعداد هم بیشتر می‌شد تا جایی که به ۴۰ یا ۵۰ بچه ‌رسید. 

همه این‌ها را وقتی از لابه‌لای همه‌ نیمکت‌ها رد کرد، از پله سن بالا برد و ایستاند. بعد خودش ایستاد و میکروفون را برداشت و گفت: بچه‌ها حضرت مسیح با همین نخ که تعالیمِ کلیسا باشد، ما و خانواده‌های شما را دور هم جمع می‌کند. اصلا فضا عوض شد و مردم با این حرف شروع كردند به گریه کردن. 

======================

پ.ن : اشتباه نکنید تبلیغ مسیحیت نبود . بلکه استفاده از تمثیل، کاری پسندیده برای آموزش مفاهیم دینی به فرزندان است. چه خوب می‌شد اگر والدین ما هم از آن استفاده می‌کردند .تا این‌که بخواهند با زور به فرزندشان چیزی را یاد بدهند. که نتیجه‌اش می‌شود بی‌دینی آن فرزند در جوانی. ( این را به عینه دیدم )